1590-1599

De jaren 1590-1599 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 16e eeuw.

Belangrijke gebeurtenissen

1598 : Koning Filips II van Spanje en Portugal sterft, hij wordt opgevolgd door zijn zoon Filips III.

Johan van Oldenbarnevelt

1590 : Turfschip van Breda. Verovering van Breda.
1591 : Maurits' veldtocht. Het tweehoofdig leiderschap van de staatsman Johan van Oldenbarnevelt en de militair Maurits van Nassau, de latere prins van Oranje is zeer succesvol. De steden Zutphen, Deventer en Nijmegen worden op de Spanjaarden veroverd.
1592 : Beleg van Coevorden.
1593 : Beleg van Geertruidenberg. De vesting Bourtange wordt in dit jaar een grensverdediging van de drie noordelijke provincies Groningen, Friesland en Drenthe.
1594 : Reductie van Groningen. Groningen wordt veroverd en sluit zich aan bij de Republiek.
1595 : Beleg van Groenlo.
1596 : Albrecht van Oostenrijk wordt landvoogd van de Spaanse Nederlanden.
1596 : Drievoudig Verbond. Johan van Oldenbarnevelt sluit met Engeland en Frankrijk een alliantie tegen Spanje. Daarbij wordt de Republiek voor het eerst erkend door andere mogendheden.
1597 : Maurits verovert het oosten van Nederland.
1598 : Albrecht van Oostenrijk huwt met Isabella van Spanje, dochter van koning Filips II van Spanje.

1590 : Beleg van Parijs (1588-1594). Hendrik IV van Frankrijk slaagt er niet in de hoofdstad te heroveren.
1592 : Alexander Farnese, de Spaanse veldheer, sterft.
1593 : De protestant Hendrik IV moet zich bekeren tot de Rooms-Katholieke Kerk voordat hij zijn intocht kan houden in Parijs. Maar Parijs is hem wel een mis waard.
1595 : Hendrik IV verklaart de oorlog aan Spanje.
1597 : Beleg van Amiens. De Spanjaarden verliezen Picardië.
1598 : Edict van Nantes. Hendrik IV belooft aan de hugenoten godsdienstvrijheid, er komt een einde aan de Hugenotenoorlogen.
1598 : Vrede van Vervins. De Spaanse troepen verlaten het Frans grondgebied.
1599 : Met toestemming van Paus Clemens VIII scheidt Hendrik IV van Margaretha van Valois.

1591 : Slag bij Flores. De Spaans-Engelse Oorlog wordt nu uitgevochten in volle zee. Ter hoogte van de Azoren verslaat de Spaanse vloot, Engelse kapers.
1592 : Engelse kapers veroveren de Madre de Deus, het hoofdschip van de zilvervloot.
1594 : De Spanjaarden steunen de Ierse opstand.
1595 : Slag bij San Juan. De Engelse vloot wordt ter hoogte van Puerto Rico door de Spanjaarden verslagen. De admiralen John Hawkins en Francis Drake komen om.
1596 : Plundering van Cadiz. De belangrijkste havenstad van Spanje wordt door een gezamenlijke Engelse en Nederlandse vloot gebrandschat.

1592 : Koning Johan III van Zweden sterft, zijn katholieke zoon Sigismund, die koning van Polen is, volgt hem op.
1593 : Uppsala synode. Sigismund belooft in Zweden de Lutherse staatskerk te zullen bewaren, en benoemt zijn protestantse oom Karel tot onderkoning.
1595-1597 : Stokkenoorlog. Hertog Klaus Fleming van Österland accepteert het regentschap van Karel niet. Klaus overleeft de oorlog niet.
1598-1599 : Zweedse Burgeroorlog. Sigismund wordt afgezet, Karel wordt Karel IX van Zweden.

1593 : Slag bij Sisak is het begin van de Vijftienjarige Oorlog, een strijd tussen Habsburgers en Ottomanen.
1594 : Paus Clemens VIII verzamelt een Heilige Liga.
1595 : Slag bij Giurgiu. Michaël de Dappere verslaat de Ottomanen.
1596 : Slag bij Keresztes. Yusuf Sinan Pasha verslaat het christelijk leger.

1592 : Cornelis de Houtman wordt samen met zijn broer Frederik naar Lissabon gestuurd om nieuwe handelsmogelijkheden voor peper te onderzoeken. De broers worden wegens bedrijfsspionage gevangengezet, maar door Hollandse kooplieden vrijgekocht. In 1594 zijn ze terug in Nederland.
1594 : Compagnie van Verre wordt opgericht.
1594 : Willem Barentsz wordt op expeditie gestuurd om de noordoostelijke doorvaart te vinden naar de Oost.
1595 : De derde expeditie van Willem strandt op Nova Zembla, waar de expeditieleden overwinteren in Het behouden huis. Na deze mislukking worden er geen nieuwe pogingen meer gedaan.
1595 : Eerste Schipvaart. De eerste Nederlandse expeditie naar Indië, georganiseerd door de Compagnie van Verre uit Amsterdam. Hoofddoel was de inkoop van specerijen in de plaats Bantam op Java. De vloot van vier schepen vertrok op 2 april 1595 vanaf Texel. Drie schepen kwamen terug. Nog zeven volgende "schipvaarten" vinden dit decennium plaats.
1596 : De kleine kolonie Pomeroon, de eerste Nederlandse (Zeeuwse) nederzetting in Amerika, wordt verwoest door Spanjaarden en Indianen. De Zeeuwen trekken daarop onder leiding van Joost van der Hooge naar een eiland in de rivier de Essequebo om zich op deze strategischer gelegen plek opnieuw te vestigen om er ruilhandel te drijven met de lokale bevolking.

In 1592 begint het Japanse plan voor annexatie van Korea met de Slag om Bunroku. Binnen een maand lopen Hideyoshi's generaals bijna geheel Korea onder de voet. De Koreanen, onder leiding van Yi Sun-sin en met hulp van Ming China, verdrijven de Japanners in december 1592. In 1596 lanceert Hideyoshi opnieuw een invasie van Korea. Bij de Slag bij Keicho is de gezamenlijke verdediging van Korea en China goed voorbereid. De slag resulteert in een patstelling. In 1598 sterft Hideyoshi, hij laat een machtsvacuüm achter.

De Italiaanse priester en filosoof Giordano Bruno wordt in 1592 te Venetië gearresteerd en het volgend jaar uitgeleverd aan Rome. Daar staat hij terecht voor de Inquisitie wegens zijn afwijkende opvattingen, die hij weigert te herroepen. In februari 1600 wordt hij verbrand.
In Sozzini's hoofdwerk De Jesu Christo Servatore (gedrukt in Polen, 1594), betoogt hij dat Christus niet door zijn kruisdood, maar door zijn zedelijk voorbeeld tot verlosser is geworden. Zijn leer is tevens gematigd antitrinitarisch. Zoals alle antitrinitaristische stromingen accepteert het socinianisme de leer van de Heilige Drie-eenheid niet. Daarnaast wijst het socinianisme de leer van de incarnatie af.
Het socinianisme wordt in 1598, dus tijdens de Tachtigjarige Oorlog, in de Nederlanden geïntroduceerd dankzij twee Polen, Ostorodt en Woidovski. Zij bezoeken onder andere Amsterdam en Leiden. Op advies van de Leidse universiteit worden hun boeken in beslag genomen en worden ze de Republiek uitgezet.

Romeo en Julia

Opkomst in Londen van de toneelgroep Lord Chamberlain's Men, die vooral de vroege stukken opvoert van William Shakespeare: Romeo en Julia, Richard III en The Merchant of Venice.

Zie de categorie 1590s van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Jaren in het decennium 1590-1599
<< · 1590 · 1591 · 1592 · 1593 · 1594 · 1595 · 1596 · 1597 · 1598 · 1599 · >>

Decennia in de 16e eeuw
<< · 1500-1509 · 1510-1519 · 1520-1529 · 1530-1539 · 1540-1549 · 1550-1559 · 1560-1569 · 1570-1579 · 1580-1589 · 1590-1599 · >>

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.