< Pools
Het Poolse alfabet

Beschrijving

Het Pools maakt gebruik van het Latijnse alfabet, net als het Nederlands. Pools heeft echter wel een uitgebreider Latijns alfabet dan het Nederlands. Het Poolse alfabet bestaat uit 32 letters: a, ą, b, c, ć, d, e, ę, f, g, h, i, j, k, l, ł, m, n, ń, o, ó, p, r, s, ś, t, u, w, y, z, ź, ż

A, Ą, B, C, Ć, D, E, Ę, F, G, H, I, J, K, L, Ł, M, N, Ń, O, Ó, P, R, S, Ś, T, U, W, Y, Z, Ź, Ż

Elke letter komt overeen met één enkele klank. Er zijn ook 2-letterige kombinaties, die één klank representeren, zoals ch, cz, dz, dź, dż, rz, sz, si .

De letters q, v en x worden niet tot het Poolse alfabet gerekend, hoewel de letters wel voorkomen in sommige leenwoorden en eigennamen.

Het diakritisch teken ´ heet kreska ('streepje'), de ˛ wordt ogonek ('staartje') genoemd, en het puntje op de ż kropka ('puntje').

Uitspraak

Alle Poolse woorden zijn in principe paroxytona, dit betekent dat de klemtoon ligt op de op een na laatste lettergreep. Een uitzondering hierop zijn sommige werkwoordsvormen en enkele leenwoorden, zoals matematyka ('wiskunde') en fizyka ('natuurkunde').

Het Pools kent, net als andere Slavische talen, veel palatale medeklinkers; je hoort er dan een soort j-klank achteraan. De Poolse uitspraak is voor Nederlanders aan de hand van het schrift soms moeilijk in te schatten. De taal heeft ook enkele eigenschappen die moeilijk in letters zijn weer te geven. Toch is het alfabet een goed startpunt.

 a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż (info·uitleg)

Hieronder is het Poolse alfabet weergegeven. Waar de Poolse uitspraak afwijkend van het Nederlands is, is dit expliciet aangegeven.


LetterUitspraak
a AAls de a in lat
ą ĄOngeveer als on in het Franse bon
b B-
c CAls de ts in tsaar
ć ĆOngeveer als tsj in Tsjechië
d D-
e EAls de e in lek
ę ĘOngeveer als de in in het Franse vin
f F-
g GAls de g in goal
h HAls de ch in het Zuid-Nederlandse lachen
i IAls de ie in niet, maar voor een klinker als de j in djembé
j J-
k K-
l L-
ł ŁAls de w in het Engelse well
m M-
n N-
ń ŃAls de gn in het Franse champagne of de ñ het Spaanse España
o OAls de o in pot
ó ÓAls de oe in moe
p P-
r RAls een rollende tongpunt-r
s S-
ś ŚOngeveer als sj in sjabloon
t T-
u UAls de oe in moe
w WAls de v in vader
y YOngeveer als de Nederlandse i in vis (IPA: ɨ)
z Z-
ź ŹOngeveer als de j in journalist
ż ŻAls de j in journalist, maar palataler (gelijk aan rz)
chAls de ch in het Zuid-Nederlandse lachen
czAls de tsj in Tsjechië, maar palataler (met de tong verder naar achteren, tegen het harde gehemelte)
dz-
Ongeveer als de j in jungle
Ongeveer als de j in jungle, maar palataler
rzAls de j in journalist, maar palataler (gelijk aan ż)
szAls de sj in sjabloon, maar palataler sials de sj bij ś (hoort bij poolse regel : als er een klinker staat na de ś wordt dit een si )


Overzicht Wikibook Pools

Lessen: Les 1 - Les 2 - Les 3 - Les 4 - Les 5 - Les 6 - Les 7 - Les 8 - Les 9 - Les 10

Grammatica: Alfabet - Naamvallen - Persoonlijke voornaamwoorden - Vragende voornaamwoorden - Zelfstandige naamwoorden - Bijvoeglijke naamwoorden - Werkwoorden - Onregelmatige meervoudsvormen - Onregelmatige werkwoordsvormen

Woordenlijsten: Getallen - Tijdsbepalingen - Jaargetijden - Feestdagen - Maanden - Dagen - Kleuren - Sport - Familie

Overig: Uitroepen - Zinnen - Teksten - Afbeeldingen

This article is issued from Wikibooks. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.