Zithoogte

De wetgeving (K.B., 1993) verplicht voor beeldschermwerk een verstelbare bureaustoel. Het is de bedoeling dat de personen met de voeten plat op de grond kunnen rusten. Toch is het belangrijk de zithoogte af te stellen op de monitor, waardoor de hoogte van de tafel eveneens een rol speelt. Wanneer de tafel niet kan worden afgesteld, is hiervoor een voetensteun nodig. De klassieke bureaustoel heeft een vaste horizontale zitting. Vermits de stoel niet meebeweegt, zal de werknemer steeds vanuit de rug bewegen. Men wisselt namelijk verschillende taken en zitposities af. Dynamische bureaustoelen spelen hierop in.

Actieve taken zoals schrijven, typen en lezen op het scherm gebeuren vaak zonder rugsteun en in een voorwaartse zithouding.

Om dan een goede rugpositie te behouden, moeten de bovenbenen licht kunnen afhellen zodat de hoek tussen rug en bovenbenen voldoende groot blijft. Hiervoor moet de zithoogte wel hoger dan de knieholte worden ingesteld. Meer passieve taken zoals telefoneren, denken en communiceren, gebeuren meer achterwaarts. Een stoel die dan naar achteren kan kantelen zorgt voor ontspanning van de rug. Opdat de voeten hierbij steeds op de grond moeten blijven, zou de zithoogte bij deze taken niet hoger dan de knieholte mogen zijn. In een normaal patroon wisselen actieve en passieve taken elkaar af, wat een tussenoplossing nodig maakt. Wanneer echter een persoon eerder actief is, moet de zithoogte hoger zijn dan de knieholte. Als de persoon in kwestie eerder passieve taken uitvoert, is de optimale zithoogte op de hoogte van de knieholte.

De zitdiepte

Volgens het Koninklijk Besluit van 1993 is een bureaustoel met een niet verstelbare zitdiepte toegelaten. Wanneer een stoel wordt gebruikt door meerdere personen is deze zitdiepte het best gebaseerd op de kleinste gebruiker, zodat iedereen voldoende ruimte heeft in de kniekuil en onaangename druk wordt vermeden. Daar er in de knieholte bloedvaten en zenuwen gelegen zijn, kan langdurige druk aanleiding geven tot tintelingen. Echter, hoe meer de benen ondersteund worden, hoe lager de zitdruk. Om een optimale zitdiepte te bepalen, kan men een vuistruimte houden tussen de rand van de zitting en de benen.

De rugleuning

De hoogte van de rugleuning dient zo te worden ingesteld, dat de steun in de lage rug optimaal is. Een goede richtlijn is dat het meest uitstekende of bolle deel van de rugleuning vlak boven de broeksriem ondersteunt. Hier bevindt zich de holle kromming van de lage rug, die tijdens het zitten zo veel mogelijk bewaard dient te blijven. Bij de dynamische bureaustoelen kan de rugleuning naar achter inclineren, wat de belasting op de rug verlaagt. Wanneer het bewegingsmechanisme van de rugleuning los blijft staan, wordt de houdingsafwisseling gestimuleerd.

De armsteunen

Het is niet vereist om armsteunen te hebben. Vaak worden ze als hinderlijk beschouwd in plaats van nuttig. Indien men geen armsteunen heeft, is het belangrijk dat de armen kunnen rusten op de tafel.

Zitballen

Op sommige scholen worden kinderen reeds gewend gemaakt met zitballen. De zitbal wordt daar gezien als alternatief voor een schoolstoel. De voordelen/nadelen van een zitbal zijn devolgende:

Open heuphoek

In zitballen zijn er verschillende maten. De grootte van een zitbal moet afgestemd zijn op je lichaamslengte. Wanneer het bekken hoger komt dan de knieën heb je juist gekozen. Op deze manier kunnen je bovenbenen afhangen en blijft de hoek tussen je rug en benen groter dan 90°. Wanneer dit het geval is spreekt men van een open heuphoek. Als je ideale grootte er net niet is dan neem je best een iets grotere maat die minder hard opgeblazen wordt.

Dynamisch zitten

Wanneer je op een zitbal zit ben je steeds in beweging. Dit zorgt ervoor dat het voedingsmechanisme in gang wordt gehouden, dit omdat er steeds kleine drukverschillen in de tussenwervels ontstaan. Er bestaan wieltjes om de bal gefixeerd te houden. Hiermee is het moeilijk om van houding te veranderen en gaat de voornaamste functie van de zitbal verloren.

Rugondersteuning

Normaal heeft een zitbal geen rugondersteuning maar er bestaan wel constructies die een rugleuning aanbieden. Het positieve hieraan is dat men kan uitrusten tegen de rugleuning maar het heeft wel als nadeel dat het dynamisch zitten verloren gaat.

Omgeving

Een zitbal kan je slechts gebruiken voor beperkte duur (ongeveer 2 uur per dag). Het is een goede afwisseling van een gewone stoel. Wat men niet mag vergeten is dat men op deze zitbal hoger zit en dat de computertafel ook hoger moet. Anders zal men vooroverbuigen en is het voordeel van de zitbal verdwenen.

Zitdrukverdeling

De zitbal levert een goede zitdrukverdeling dit omdat de bal gevuld is met lucht en dit zorgt ervoor dat het achterwerk goed gevolgd wordt.

Werkruimte

De hoeveelheid werkruimte wordt bepaald door de benodigde apparatuur, de ruimte om je armen te ondersteunen, de werkwijze, de afstand tot de monitor maar ook het extra materiaal (bv. handboeken, schriften, enz.) om te kunnen werken. Normaal gezien wordt een bladdiepte van 80 cm als optimaal beschouwd.

Werkhoogte

De juiste werkhoogte van de tafel is afhankelijk van de taken die moeten worden uitgevoerd. Wanneer er vooral administratief werk wordt uitgevoerd, komt de tafel best 3 tot 5 cm boven de ellebogen zodat de armen goed ondersteund zijn. Bij het typen is een opstelling die 2 cm lager is dan de ellebooghoogte, aanbevolen. Meestal worden beide gecombineerd zodat een compromishoogte aangewezen is.

Vermijd te moeten werken in een gedraaide positie van romp of nek. Zorg ervoor dat het beeldscherm en toetsenbord evenwijdig staan met je bekken.

Werkblad

Het is van groot belang dat je op een mat tafelblad kan werken zodat je geen last hebt van spiegelingen. Als je kiest voor een lichtgekleurd werkblad zorg je ervoor dat het contrast met je beeldscherm en andere materialen niet te groot is waardoor je je ogen minder belast.

Verlichting

Door slechte verlichting krijgt men last van hinderlijke spiegelingen, slechte leesbaarheid van de monitor en vermoeidheid. Bij plaatsing van een bureau is het belangrijk dat de schermen loodrecht op het venster worden geplaatst zodat het licht zijwaarts invalt en reflecties worden vermeden. Een dergelijke hinderlijke reflectie zorgt voor een aanpassing in houding met alle gevolgen van dien. Ook moet je ervoor zorgen dat je monitor niet gehinderd word door kunstmatig licht. Met deze richtlijnen kan je de meeste klachten voorkomen.

Klimaat

Door kou en tocht vergroten de risico’s voor RSI-klachten ("Repetitive Strain Injury"). Deze zorgen ervoor dat men werkt in een verkrampte houding. Het is dus belangrijk dat men werkplekken niet onder of nabij ventilatieroosters, airco’s of ramen zet.

Geluidshinder

Het grootste probleem met geluidshinder is dat de concentratie gestoord wordt. Dit zorgt niet enkel voor vergissingen maar ook voor spierspanning. Een oplossing voor dit probleem is duidelijk afspraken maken, hoofdtelefonen gebruiken of rustige hoekjes creëren.