Inleiding

Elke computer zal in de loop van de maanden, jaren beginnen te vertragen. Die vertraging kan het gevolg zijn van een aantal verschillende factoren, die toch allemaal met elkaar te maken hebben. We zullen het hier voornamelijk hebben over wat er kan gedaan worden aan de vertragingselementen op niveau van software. Daarnaast kijken we ook kort naar het hardware onderhoud van een computer.

Virusscanners/Antivirus/Antispam/Firewall/Spam/Spamfilter/Herstelpunt

Bij de aankoop of download van een antiviruspakket moet je je eens de vraag stellen: is dit het juiste product voor mij? Alle antivirusscanners hebben gelijkaardige functies: scannen, het downloaden van gratisch updates, verbeteringen aan het programma… Maar er zijn ook grote verschillen. Een Norton of McAfee antivirus software is heel diep in je systeem verankerd en geïntegeerd. Hierdoor ga je het gevoel krijgen dat je computer slomer wordt, dat iedere stap die je doet gecontroleerd wordt, je internetpagina gaat langzamer laden. Daarnaast hebben betalende softwares vaak een licentie van 1-3 jaar, even vaak computergebonden. Hierbij ben je dus verplicht om sowieso om de zoveel jaar te betalen voor een nieuwe licentie.

Aan de andere kant is er online een ruim aanbod aan gratis antivirus software beschikbaar die voor de gemiddelde gebruiker meer dan voldoet. Een goed voorbeeld hiervan is AVG Free. Gratis is in dit geval ook geen synoniem voor minderwaardig. Als je naar de AVG site surft, ontdek je dat er twee versies bestaan: de gratis versie en de uitgebreidere versie waarvoor betaald moet worden. AVG heeft hierbij een naam hoog te houden en doet dit door regelmatige updates en verbeteringen.

Antivirussoftware is de benaming voor computerprogramma’s die proberen om computervirussen en andere kwaadaardige software (malware) te identificeren, tegen te houden en te verwijderen. Antivirussoftware gebruikt daarvoor typisch twee verschillende technieken:

- Onderzoeken (scannen) van bestanden om te zoeken naar virussen die overeenkomen met de definities uit een lijst van bekende virussen.

- Identificeren van verdacht gedrag door eender welk computerprogramma, wat op een besmetting kan wijzen.

De meeste commerciële antivirussoftware gebruikt beide technieken, met de nadruk op de eerste aanpak.

Een firewall is een verzameling van aanverwante computerprogramma's die zijn gelegen op een netwerk-gateway (kan router, PC of server zijn), dat de middelen (resources) van een privé-netwerk beschermt tegen misbruik van buitenaf. Het beschermde netwerk is vaak een intranet of intern netwerk, en dit wordt beschermd tegen het internet. Het ongewenste verkeer bestaat bijvoorbeeld uit aanvallen van hackers en crackers (krakers), inbraken en/of uitbraken van computervirussen, spyware, spam en denial of service attacks.

Spam is een verzamelnaam voor ongewenste berichten, maar is niet schadelijk voor de computer zelf. Spam is ook bekend als Unsolicited Commercial E-mail en Unsolicited Bulk E-mail. Meestal wordt met de term ongewenste e-mail bedoeld, maar ook ongewenste reclameboodschappen op websites (o.a. fora) vallen onder spam. Spam is moeilijk te definiëren. Niet ieder initiatief van mensen of organisaties om contact te leggen is spam. Spam onderscheidt zich van andere vormen van commerciële communicatie doordat een bericht wordt gestuurd aan een groep die zeer veel groter is dan de potentiële doelgroep. Omdat deze afbakening te maken heeft met de proporties, zou je verwachten dat het moeilijk is om te bepalen of een bericht spam is of niet. Vanwege de enorme schaal waarop spammers opereren is het in de meeste gevallen echter zeer duidelijk. Een spamfilter is een stuk software dat spam probeert te herkennen en te verwijderen uit een set e-mails.Normaal gezien leest een spamfilter de e-mail in, besluit of het spam is, en zal op basis daarvan besluiten actie nemen.

Een herstelpunt maakt zichzelf aan of u kunt het zelf aanmaken. Hiermee kunt u van essentiële systeembestanden een back-up maken voordat u grote wijzigingen in uw systeem aanbrengt, zoals tijdens het installeren van nieuwe software of het toevoegen van hardware. U maakt als het ware een momentopname van uw goed draaiende systeem, waarop u kunt terugvallen, als er iets mis gaat. Herstelpunten beperken zich tot de programmatuur en systeeminstellingen, en doen niets met uw documenten. Het maken van herstelpunten betekent dus niet dat persoonlijke bestanden zoals de mappen ‘Mijn documenten’ en ‘Favorieten’ en andere bestanden worden gekopieerd. Van deze mappen moet altijd een aparte back-up gemaakt worden!

Updates

Wil je dat je software blijft werken, zul je op een gegeven moment wel moeten updaten. Dit geldt niet alleen voor de automatische Windows-updates, maar ook voor alle andere software die je op je computer hebt staan. De meeste, niet standaard meegeleverde, software heeft geen automatische updater, die om de zoveel tijd op internet gaat zien of er een nieuwe versie bestaat. Dit betekent dat je het manueel gaat moeten doen. Geen nood, alle programma’s hebben wel ergens in de menu’s een ingebouwde update knop. Met één druk op die knop zal het proces van start gaan en wordt je stapsgewijs begeleid. Vergeet hierbij niet dat je computer naast software ook hardware heeft. Waar hardware is, zijn er drivers. De recentere computers krijgen van de fabrikant vaak een driver download manager mee, die op de fabriekswebsite gaat kijken naar driver updates. Is dit niet het geval, steek dan eerst even je licht op bij collega’s die iets meer van computers afweten. Een verkeerde driver installeren kan zware gevolgen hebben.

Opkuis / defragmentatie / registry

Een computer geraakt na een tijd vervuild. Hoe meer je erop werkt, hoe meer je op internet zit, hoe meer je programma’s installeert, hoe rapper de vervuiling optreedt. Hiervoor dient de computer op regelmatige basis eens opgekuist te worden. Dit wil zeggen alle junk die aanwezig is op je computer, alle bestander die niet meer aangesproken worden, alle overblijfselen van programma’s enz. moeten ooit eens van je computer verdwijnen.

Hiervoor zijn enorme hoeveelheden programma’s beschikbaar, zowel gratis als betalend. Een goed gratis programma is: Advanced SystemCare Free van IObit. Net zoals AVG Free biedt IObit zijn diensten zowel gratis als betalend aan. Wederom is de gratis versie ruim goed genoeg voor de gemiddelde gebruiker. Het gratis pakket bevat onder andere een Spyware remover, Registery fix, Privacy sweep, Junk Files clean, System optimization, Security defence en analyzer. Het is gratis uitbreidbaar met Disc cleaner, Registry defragment en Smart defragment.

Met één klik op de knop laat je een hele waslijst van procedures lopen die je computer eens onder handen neemt en een grondige beurt geeft.

Hardware-onderhoud

Naast bescherming op softwarematig gebied, kan men ook de hardware van de computer onderhouden. Belangrijk is om niet te eten en te drinken aan de computer, kruimels kunnen het toetsenbord ernstige schade berokkenen. Is er toch vuil tussen de toetsen geslopen, kan men dit altijd oplossen door lucht onder hoge druk tussen de toetsen te spuiten. Overigens is het aangeraden om de computer niet te gebruiken in vochtige ruimtes (badkamer e.d.). Ook het blootstellen van de computer aan de hitte is geen goed idee.

Hardware heeft de eigenschap om na verloop van tijd een slechtere beschikbaarheid en slijtage te vertonen. Het komt er dus op aan om tijdig in te grijpen. Hardware met bewegende onderdelen moet hierop zeker nagekeken worden.