< Noors

Extra letters en uitspraak

Het Noors heeft een paar extra letters, namelijk de å, æ en ø. Deze worden respectievelijk als oo of o, een langgerekte è en eu uitgesproken.

Andere letters en lettercombinaties

y: als een uu met aan het einde een overgang naar i, met naar voren gerichte lippen uitgesproken

Zelfstandig naamwoord

Het Noors heeft drie geslachten voor zelfstandig naamwoorden: mannelijk, vrouwelijk en onzijdig. Deze kunnen bepaald en onbepaald zijn. Bij onbepaald wordt er een en, ei of et bij respectievelijk een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord geplaatst, bijvoorbeeld en mann (een man). Bij bepaalde woorden wordt er een en, a of et achter respectievelijk een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord geplaatst, bijvoorbeeld huset (het huis). Toch mag je bij vrouwelijke woorden de mannelijke vorm gebruiken, dat doen de Noren zelf het meest. Bv. Jenten (het meisje) in plaats van Jenta (het meisje).

GeslachtOnbepaaldBepaald
Mannelijken bart (een snor)barten (de snor)
Vrouwelijkei jente (een meisje)jenta (het meisje)
Onzijdiget spørsmål (een vraag)spørsmålet (de vraag)

Meervoud

In het meervoud wordt er achter onbepaalde woorden een -er achter het woord geplaatst, en bij bepaalde worden een -ene. Onzijdige woorden krijgen echter meestal geen uitgang in onbepaalde vorm.

GeslachtOnbepaaldBepaald
Mannelijkgutter (jongens)guttene (de jongens)
Vrouwelijkjenter (meisjes)jentene (de meisjes)
Onzijdigspørsmål (vragen)spørsmålene (de vragen)

Er zijn enkele uitzonderingen op deze regels.

Bijvoeglijke naamwoorden

In het Noors kan het bijvoeglijk naamwoord drie vormen hebben:

  • Zonder uitgang, dit geldt als en of ei wordt gebruikt
  • Een -t als uitgang, na et
  • Een -e als uitgang wordt bij de overige gevallen gebruikt

Voorbeelden

GeslachtOnbepaald enkelvoudBepaald enkelvoudOnbepaald meervoudBepaald meervoud
Mannelijken pen bart (een mooie snor)den pene barten (de mooie snor)pene barter (mooie snorren)de pene bartene (de mooie snorren)
Vrouwelijkei artig jente (een aardig meisje)den artige jenta (het aardige meisje)artige jenter (aardige meisjes)de artige jentene (de aardige meisjes)
Onzijdiget godt spørsmål (een goede vraag)det gode spørsmålet (de goede vraag)gode spørsmål (goede vragen)de gode spørsmålene (de goede vragen)

Werkwoorden

Tegenwoordige tijd

Werkwoorden zijn relatief makkelijk in het Noors, er is in de tegenwoordige tijd namelijk slechts één vorm voor alle personen

løperennen
jeg løperIk ren
du løperjij rent
han løperhij rent
hun løperzij rent
vi løperwij rennen
dere løperjullie rennen
de løperzij rennen

Verleden en voltooide tijd

Ook in de verleden en de voltooide tijd geldt dat er 1 vorm is voor alle personen, er zijn echter wel verschillende groepen.

groep 1
jeg syklerik fiets
jeg sykletik fietste
jeg har sykletik heb gefietst
groep 2
jeg spiserik eet
jeg spisteik at
jeg har spistik heb gegeten
onregelmatig
jeg gårik ga
jeg gikkik ging
jeg har gåttik ben gegaan
sterke werkwoorden
jeg skriverik schrijf
jeg skrevik schreef
jeg har skrevetik heb geschreven
This article is issued from Wikibooks. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.