Na de Franse revolutie vielen de Franse troepen Nederland binnen. Zij bezorgden daarbij de patriotten, die de Bataafse Republiek vestigden, de macht. De Franse invloed was groot, en Napoleon vormde Nederland (samen met het Duitse Emsland) om tot het Koninkrijk Holland. Hij stelde zijn broer Lodewijk Napoleon aan als koning (konijn van Olland). Ook dit koninkrijk was geen lang leven beschoren, want Lodewijk Napoleon stelde de Nederlandse belangen boven de Franse. Napoleon zinde dit niet, en hij lijfde Nederland in bij het Franse keizerrijk.

Intussen had het huis van Oranje een verdrag met de Britten gesloten, waarbij deze de Nederlandse kolonies in 'bewaring' kregen. Aan de koloniale gouverneurs werd de opdracht gegeven zich aan de Engelsen over te geven. Hierdoor kwam een groot deel van de Nederlandse koloniale macht tot een eind: Guyana en Ceylon werden nooit teruggegeven, de Kaapkolonie werd wel even teruggegeven, maar in 1806 opnieuw, en nu definitief, door de Britten bezet.